Cấp phối vữa xây, trát: Bảng cấp phối trộn, xây nhà bạn nên biết!

Cấp phối vữa xây, trát: Bảng cấp phối trộn, xây nhà bạn nên biết!

Khi bắt tay vào xây dựng ngôi nhà mơ ước, ngoài việc chọn lựa vật liệu thô chất lượng, hiểu biết về cấp phối vữa xây, trát là kiến thức nền tảng cực kỳ quan trọng. Đây là yếu tố then chốt quyết định độ bền, sự vững chắc và vẻ đẹp của bức tường. Với kinh nghiệm thi công hàng trăm công trình tại Bình Dương và các khu vực lân cận, NAGOPA nhận thấy nhiều gia chủ thường không mấy quan tâm hoặc chưa thực sự hiểu rõ về vấn đề này.

Bài viết này, NAGOPA sẽ chia sẻ cẩm nang chi tiết về cấp phối vữa xây, trát, giúp bạn nắm vững kiến thức, tự tin hơn khi giám sát công trình và đảm bảo ngôi nhà của mình đạt chất lượng tối ưu nhất.

1. Vữa xây dựng là gì và Tại sao cấp phối vữa lại quan trọng?

1.1. Vữa xây dựng là gì?

Vữa xây dựng là một loại hỗn hợp kết dính được tạo thành từ các thành phần chính như chất kết dính (xi măng), cốt liệu (cát) và nước, đôi khi có thêm phụ gia. Vữa có vai trò liên kết các viên gạch, đá, hoặc các vật liệu xây dựng khác thành một khối thống nhất, tạo nên bức tường vững chắc.

1.2. Tại sao cấp phối vữa lại quan trọng?

Cấp phối vữa là tỷ lệ pha trộn giữa các thành phần nguyên liệu (xi măng, cát, nước) để tạo ra vữa có mác (cường độ) và tính chất phù hợp với từng mục đích sử dụng (xây tường, trát tường, láng nền…).

• Đảm bảo cường độ chịu lực: Mác vữa đúng chuẩn giúp bức tường có đủ khả năng chịu tải, chống nứt, đảm bảo an toàn cho công trình.
• Tăng độ bền vững: Vữa được cấp phối đúng tỷ lệ sẽ có độ bám dính tốt, ít co ngót, giảm thiểu tình trạng thấm dột và nứt tường theo thời gian.
• Tối ưu hiệu quả thi công: Vữa có độ dẻo, độ sệt phù hợp sẽ dễ thi công, giúp thợ xây làm việc nhanh chóng, chính xác, giảm thiểu hao phí vật tư và nhân công.
• Tiết kiệm chi phí: Cấp phối hợp lý giúp sử dụng vật liệu hiệu quả, tránh lãng phí xi măng hoặc cát.

2. Các Thành Phần Chính Của Vữa Xây, Trát

Để có được cấp phối vữa chuẩn, việc hiểu rõ vai trò của từng thành phần là cần thiết. Trong xây dựng hiện đại, vữa xi măng – cát là loại vữa chủ yếu được sử dụng.

2.1. Chất kết dính: Xi măng

Xi măng là chất kết dính chủ yếu, quyết định cường độ và tốc độ đông cứng của vữa. Xi măng được phân loại theo mác (ví dụ PC30, PCB40), chỉ số này càng cao thì cường độ xi măng càng lớn. NAGOPA cam kết sử dụng các thương hiệu xi măng uy tín như INSEE, Hà Tiên,Becamex, Fico để đảm bảo chất lượng.

2.2. Cốt liệu: Cát

Cát là cốt liệu chính. Cát phải sạch, không lẫn tạp chất hữu cơ, sỏi, sét hay bùn. Kích thước hạt cát cũng rất quan trọng:

• Cát vàng (cát thô): Hạt to, thường dùng cho vữa xây và các hạng mục cần cường độ cao.
• Cát vàng (cát mịn): Hạt nhỏ, dùng cho vữa trát và các công việc đòi hỏi độ mịn cao.

2.3. Nước

Nước sạch là yếu tố không thể thiếu để xi măng phát huy tính kết dính. Nước phải không lẫn dầu mỡ, axit, bazơ, đường hay các tạp chất hữu cơ khác.

2.4. Phụ gia (nếu có)

Một số loại phụ gia có thể được thêm vào để cải thiện tính chất của vữa như:

• Phụ gia hóa dẻo: Tăng độ linh động, dễ thi công.
• Phụ gia đông kết nhanh/chậm: Điều chỉnh thời gian đông kết.
• Phụ gia chống thấm: Tăng khả năng chống thấm cho vữa.

>>> Bạn có thể xem thêm: Top 5+ Thương hiệu xi măng xây nhà chất lượng hiện nay

3. Mác vữa xây dựng là gì? Ý nghĩa của mác vữa

3.1. Định nghĩa Mác vữa

Mác vữa là chỉ số đặc trưng cho cường độ chịu nén của vữa sau 28 ngày đông kết và dưỡng hộ trong điều kiện tiêu chuẩn. Mác vữa được ký hiệu là Mxx (ví dụ M50, M75, M100), trong đó “xx” là cường độ chịu nén tính bằng kg/cm2.

3.2. Ý nghĩa của Mác vữa

• Mác vữa càng cao, cường độ càng lớn: Điều này có nghĩa là vữa có khả năng chịu lực tốt hơn.
• Lựa chọn mác vữa phù hợp với mục đích: Không phải lúc nào mác vữa cao cũng là tốt nhất. Việc sử dụng mác vữa quá cao cho những vị trí không cần thiết sẽ gây lãng phí vật liệu và có thể dẫn đến hiện tượng nứt do co ngót lớn. Ngược lại, mác vữa quá thấp sẽ không đảm bảo an toàn kết cấu.
• Ảnh hưởng đến độ bền công trình: Mác vữa đúng chuẩn là yếu tố then chốt để đảm bảo độ bền vững, khả năng chịu lực của tường và các hạng mục khác.

4. Bảng cấp phối vữa xây dựng Xi măng – Cát tiêu chuẩn cho nhà ở dân dụng

Dưới đây là bảng cấp phối vữa xi măng – cát phổ biến theo tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam, được NAGOPA áp dụng trong các công trình nhà ở dân dụng. Các tỷ lệ này là định mức cho 1m3 vữa và có thể điều chỉnh nhỏ tùy thuộc vào tính chất cụ thể của cát và xi măng tại từng địa phương, nhưng sẽ luôn tuân thủ nguyên tắc kỹ thuật để đảm bảo mác vữa.

Tuy nhiên, để dễ hình dung và áp dụng tại công trường, NAGOPA thường sẽ minh họa tỷ lệ bằng số thùng nhựa 18 lít (thùng sơn) – dụng cụ đong đếm phổ biến để các anh em thợ dễ quy ước và tránh nhầ, lẫn trong thi công.

Bảng cấp phối được Công Ty NAGOPA cung cấp thực tế ở công trường cho anh em thợ dễ cấp phối

Giả sử bạn muốn trộn vữa M75 để xây tường chịu lực:

• Bạn cần khoảng 250 – 280 kg xi măng cho 1m3 cát.
• Nếu dùng thùng 18 lít để đong cát, bạn sẽ cần khoảng 55 – 56 thùng cát.
• Khi trộn, các anh em thợ sẽ lấy 1 bao xi măng 50kg và trộn với khoảng 10 thùng cát 18 lít (tương đương 0.18 – 0.2m3 cát), sau đó điều chỉnh lượng nước cho phù hợp.
• Tỷ lệ thực tế thường dùng tại công trường: Anh em thợ thường ước lượng theo tỷ lệ bao xi măng và số xẻng/thùng cát. Ví dụ, với vữa M75, tỷ lệ phổ biến có thể là 1 bao xi măng (50kg) trộn với 10 thùng cát 18 lít (tùy thuộc vào loại cát và kinh nghiệm thợ để đạt độ dẻo phù hợp).

Lưu ý quan trọng:

• Loại cát sử dụng:
  • Với vữa xây: Nên dùng cát vàng (cát hạt to) để đảm bảo mạch vữa vững chắc, cường độ cao.
  • Với vữa trát: Nên dùng cát vàng (cát hạt mịn) để đảm bảo bề mặt trát phẳng mịn, dễ thi công và ít bị rạn nứt bề mặt.
• Độ sụt của vữa: Lượng nước cần được điều chỉnh để đạt độ sệt (độ sụt) phù hợp. Vữa không nên quá khô gây khó thi công và giảm cường độ, cũng không nên quá lỏng gây tách lớp và ảnh hưởng đến chất lượng.

5. Ứng dụng của từng loại Mác cấp phối vữa trong xây dựng nhà ở hiện đại

Việc lựa chọn mác vữa phù hợp cho từng vị trí thi công là rất quan trọng để đảm bảo chất lượng và tối ưu chi phí.

5.1. Vữa xây tường

• Tường chịu lực chính (tường 200mm trở lên), tường móng, tường bao ngoài, tường nhà vệ sinh: Nên sử dụng mác vữa M75 hoặc M100. Điều này đảm bảo khả năng chịu lực cho toàn bộ kết cấu, tăng cường độ cứng, và cải thiện khả năng chống thấm, chịu ẩm cho các khu vực tiếp xúc trực tiếp với môi trường hoặc nước.
• Tường ngăn, tường không chịu lực (tường 100mm): Mác vữa M75 là lựa chọn tiêu chuẩn. Việc sử dụng mác vữa phù hợp giúp tiết kiệm chi phí mà vẫn đảm bảo độ vững chắc cần thiết.

>>> Bạn có thể tham khảo thêm: Kỹ thuật xây tường: Giúp ngôi nhà đạt chất lượng, bạn nên biết!

5.2. Vữa trát tường

• Lớp trát lót (trát trong nhà): Thường dùng mác vữa M75 (sử dụng cát vàng) để tạo độ bám dính tốt với lớp gạch và tạo độ phẳng tương đối cho lớp trát hoàn thiện.
• Lớp trát hoàn thiện (trát trong nhà): Nên dùng mác vữa M75  để đảm bảo bề mặt mịn, dễ xoa phẳng, giảm thiểu rạn nứt bề mặt do co ngót.
• Trát tường ngoài nhà, khu vực ẩm ướt (nhà vệ sinh, bếp): Nên dùng mác vữa M75  để tăng khả năng chống thấm, chống nấm mốc và chịu tác động của môi trường bên ngoài.

5.3. Vữa láng nền, cán sàn

• Láng nền nhà, sàn các tầng: Dùng Mác vữa M100 (thường dùng cát vàng ) để tạo mặt phẳng vững chắc, chịu tải tốt cho việc lát gạch sau này.
• Láng nền nhà vệ sinh, sân thượng, sàn mái: Nên dùng mác vữa M100 kết hợp phụ gia chống thấm để đảm bảo khả năng chống thấm tuyệt đối cho các khu vực này.

6. Những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng vữa xây dựng

Mặc dù đã có bảng cấp phối chuẩn, chất lượng vữa thực tế còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác. Một vài yếu tố dưới đây cũng được NAGOPA luôn sao sát trên công trường.

6.1. Chất lượng nguyên vật liệu

• Xi măng: Phải còn hạn sử dụng, được bảo quản nơi khô ráo, không bị vón cục, ẩm ướt.
• Cát: Phải sạch, không lẫn bùn, đất sét, rong rêu hay tạp chất hữu cơ. Nếu cát bẩn cần phải rửa sạch trước khi trộn để tránh ảnh hưởng đến cường độ vữa.
• Nước: Phải là nước sạch, không lẫn hóa chất, dầu mỡ, đường hay các tạp chất hữu cơ khác.

6.2. Tỷ lệ cấp phối & Đo lường chính xác

Việc đong đếm nguyên liệu phải chính xác theo tỷ lệ đã định. NAGOPA luôn yêu cầu thợ xây sử dụng xô, thùng hoặc các dụng cụ đong đếm có dung tích chuẩn (như thùng 18 lít) để đảm bảo độ chính xác tương đối. Tránh tình trạng đổ ước lượng, “đong bằng mắt” vì điều này sẽ làm sai lệch cường độ vữa.

6.3. Quy trình trộn vữa

• Trộn thủ công: Phải đảm bảo trộn đều các thành phần cho đến khi hỗn hợp có màu đồng nhất.
• Trộn bằng máy: NAGOPA ưu tiên sử dụng máy trộn vữa (hay máy trộn bê tông loại nhỏ) để đảm bảo vữa được trộn đều, đạt độ đồng nhất cao, tiết kiệm thời gian và công sức. Thời gian trộn đủ, thường là 2-3 phút sau khi cho tất cả các thành phần vào máy.

6.4. Kỹ thuật thi công & Dưỡng hộ

• Thi công đúng quy trình: Đội ngũ thợ xây của NAGOPA có kinh nghiệm, tuân thủ đúng kỹ thuật miết vữa, làm đầy mạch vữa để đảm bảo tường không bị rỗng, hở hay nứt.
• Dưỡng hộ: Vữa sau khi xây/trát cần được bảo dưỡng bằng cách giữ ẩm (tưới nước nhẹ nhàng) trong vài ngày đầu, đặc biệt trong thời tiết nắng nóng, để đảm bảo quá trình thủy hóa xi măng diễn ra hoàn toàn, giúp vữa đạt cường độ tối đa và tránh nứt bề mặt.

>>> Bạn có thể xem thêm: Bão dưỡng tường sau khi xây: Bạn nên biết khi xây nhà!

7. Cam kết chất lượng cấp phối vữa chuẩn cho mọi công trình

Tại NAGOPA, chúng mình hiểu rằng chất lượng vữa là yếu tố nền tảng tạo nên sự bền vững cho ngôi nhà của bạn. Vì vậy, chúng mình luôn tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc sau trong mọi công trình:

• Kiểm soát chất lượng vật tư đầu vào: Toàn bộ xi măng, cát, đá… đều được kiểm tra kỹ lưỡng về chất lượng, nguồn gốc xuất xứ (đúng như danh mục vật tư thô chúng tôi công khai) trước khi đưa vào thi công.
• Cấp phối vữa theo tiêu chuẩn: Áp dụng bảng cấp phối vữa chuẩn kỹ thuật, điều chỉnh linh hoạt theo tính chất vật liệu thực tế dưới sự giám sát chặt chẽ của kỹ sư có chuyên môn.
• Thi công đúng kỹ thuật: Đội ngũ thợ xây lành nghề, giàu kinh nghiệm, thực hiện công tác trộn và thi công vữa đúng quy trình, đảm bảo chất lượng từng viên gạch, từng mét vuông tường.
• Giám sát chặt chẽ: Kỹ sư giám sát công trình của NAGOPA luôn theo dõi sát sao, kiểm tra tỷ lệ trộn vữa và kỹ thuật thi công hàng ngày để đảm bảo không có sai sót, từ đó mang lại sự an tâm tuyệt đối cho gia chủ.

Chúng mình tin rằng, với sự tỉ mỉ trong từng chi tiết nhỏ nhất như cấp phối vữa, NAGOPA sẽ mang đến cho bạn một ngôi nhà không chỉ đẹp về thẩm mỹ mà còn vững chắc, bền bỉ theo thời gian.

8. Chia sẻ thêm từ Công Ty NAGOPA về cấp phối vữa xây

Hy vọng với bài viết: Cấp phối vữa xây, trát: Bảng cấp phối trộn, xây nhà bạn nên biết! sẽ giúp cho các bạn và các anh, chị trở thành một gia chủ thông thái, có thể giám sát chất lượng công trình của mình một cách hiệu quả hơn. Đây là một trong rất nhiều kiến thức thực tế mà NAGOPA muốn chia sẻ để bạn tự tin hơn trên hành trình xây dựng tổ ấm.

Nếu bạn đang có kế hoạch xây nhà và cần một đối tác chuyên nghiệp, minh bạch, với quy trình và vật tư chuẩn mực, hãy liên hệ ngay với NAGOPA để được tư vấn miễn phí và nhận báo giá chi tiết. Chúng mình uôn sẵn sàng lắng nghe và biến ước mơ của bạn thành hiện thực!

• Hotline: 0836 198 886
• Website: nagopa.com
• Email: cskh.nagopa@gmail.com
• Văn phòng tại: Số 32, Đường Lê Thị Trung, Phường Phú Lợi, Thủ Dầu Một, Bình Dương

Bạn có thể xem thêm:

• Danh mục vật tư phần thô được Công Ty NAGOPA sử dụng